76. rocznica napaści Związku Sowieckiego na Polskę i Dzień Sybiraka w Przemyślu. 17.09.2015 r.

W dniu 17 września 2015 roku w Przemyślu Sybiracy, kombatanci, Władze Miasta i Powiatu, Poczty Sztandarowe, Służby Mundurowe, uczniowie, mieszkańcy Przemyśla i powiatu przemyskiego uczcili 76. rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę oraz „Dzień Sybiraka”.

Uroczystość rozpoczęła się o godz. 16.00 w Archikatedrze Przemyskiej Mszą św. koncelebrowaną w intencji ofiar sowieckiej agresji oraz zmarłych i żyjących Sybiraków, której przewodniczył Kapelan Garnizonu Przemyśl – ks. kpt Grzegorz Bechta.

Homilia:

Podczas uroczystości ku czci reżimu sowieckiego osoby zasłużone dla Związku Sybiraków otrzymały odznaczenia przyznane przez Zarząd Główny Związku Sybiraków. Złotą Odznakę „Zasłużony dla Związku Sybiraków” otrzymał Zespół Szkół w Krównikach. Srebrną odznakę „Zasłużony dla Związku Sybiraków” otrzymali: Lidia Kiełczyńska, Władysława Litwa, Jan Buć, Teresa Bobko, Beata Cichocka. Odznakę Honorową Sybiraka otrzymali: Robert Gawlik i Łukasz Sztolf.

Po Mszy św. uczestnicy udali się na Cmentarz Wojskowy, gdzie przy Grobie Katyńskim odbyła się dalsza część uroczystości. Przemyska Orkiestra Dęta odegrała Hymn RP, po którym głos zabrał

Poseł RP Marek Rząsa, który powiedział: „… 17 września to nie tylko walka zbrojna na dwa fronty, ale to data, która będzie miała większe znaczenie w późniejszym czasie. To wielki eksodus tysięcy, setek tysięcy Polaków już wtedy na rozkaz Stalina przewidzianych do eksterminacji Sybiraków, żołnierzy oraz funkcjonariuszy. Szanowni Państwo cześć i chwała tym, którzy polegli po 17 września i przed 17 września. Cześć i chwała tym, którzy przebyli katorgę na tą ziemię bezlitosną a tak liczny udział nas tutaj świadczy o pamięci. My o tej pamięci ciągle mówimy i żadne słowa jej nie zastąpią ona jest najważniejsza. Pamiętajmy i co roku się tutaj spotykajmy”.

Senator RP w swoim wystąpieniu powiedział: „ Szanowni Państwo Przemyślanie i mieszkańcy powiatu przemyskiego zbieramy się tutaj od 1989 roku od kiedy można było się zbierać, od kiedy to wielkie kłamstwo i zakłamanie o zdradzie i o ludobójstwie mogło znaleźć się w podręcznikach polskiej historii. (…) Warto przypomnieć, że agresja Sowiecka nigdy nie została negatywnie oceniana przez międzynarodowe organizacje, przez Ligę Narodów i po 1946 roku po powstaniu ONZ agresja sowiecka to jest zawsze tabu. Szanowni Państwo dzisiaj jest „Dzień Sybiraka” ustanowiony przez Sejm RP po wielu latach oczekiwania. Dzisiaj gdy to święto jest – mamy garstkę Sybiraków, bo to pokolenie odchodzi, ale należy cieszyć się z tego, że w Przemyślu funkcjonują Sybiracy, że jest następne pokolenie, które tę tradycję ojców chce kultywować i pamięć o tym co przeszli. Oddajmy również hołd tym, którzy zginęli na tej „nieludzkiej ziemi”, którzy zginęli z głodu w bydlęcych wagonach, którzy zginęli w czasie powrotu, a wielu z nich nie powróciło. Cześć i chwała poległym w II wojnie światowej”.

Prezydent Miasta Przemyśla Robert Choma zwracając się do zebranych powiedział: „Data 17 września, data zdradzieckiej napaści na naszą Ojczyznę.

„Czerwony świt się z nocy budzi,

Z woli wyborców odszedł,

A tam transporty żywych ludzi,

A tam obozy długiej śmierci”

„Jałta” Kaczmarki.

Jałta doprowadziła do tego, że transporty, ta gehenna Sybiraków, Polaków, elity narodu, który przez wiele wieków na kresach był trzebiony, mordowany i prześladowany. Żyjącym Sybirakom trzeba oddawać cześć, pielęgnować przyjaźń z nimi, oddawać szacunek bo jest Was, Drodzy Sybiracy co raz mniej. Dziękuję Wam za Waszą determinację w doprowadzeniu do tego, że to Wasze dzieło budowy pomnika znajduje swój szczęśliwy finał, że samorząd miasta włączając się w to przedsięwzięcie może w ten sposób Was, Drodzy Sybiracy uszanować, uhonorować i uczynić przynajmniej tyle dla Was. Życzę Wam wszystkim, wam droga młodzieży i nam trochę starszym, byśmy doczekali się mężów stanu, którzy będą o Polskę i Polaków, o naszą Ojczyznę i polski interes narodowy właściwie zabiegać”.

Po wystąpieniu Prezydenta Miasta został odegrany Marsz Sybiraków i głos zabrała Pani Stanisława Żak Członek Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Przemyślu:

„Jest taka data tylko jakoś zbyt rzadko mówimy o tej dacie, o tym 17 września. To jest taka data, która winna w pamięci każdego Polaka utrwalić się na zawsze. To historyczna rana zdradziecko nożem w plecy Ojczyźnie zadana. Minęło lat kilkadziesiąt na szczęście Sybiracy polskich ziem wschodnich dzieci, których nie do końca potrafili zastraszyć sowieci, dzień 17 września wrósł w pamięć rodaków, uchwalili dniem polskich zesłańców – Sybiraków. Przypomnienie tej daty i następstw dla Polski z nią połączonych tu w Przemyślu ma szczególny charakter i ma też wyjątkowe znaczenie, bo to właśnie stąd z naszego miasta wyruszały transporty na Syberię, na daleki wschód, na koło podbiegunowe i do Kazachstanu. (…) Przypominanie tych faktów to obowiązek, obowiązek nas, którzy przeżyli wobec tych, którzy nie mieli tego szczęścia i nie doczekali powrotu do wolnej Ojczyzny. To testament pozostawiony przez tych wszystkich w bezimiennych mogiłach rozsianych na terytorium Syberii i Rosji całej, pozostawiony przez ofiary testament żywy. Treścią tego testamentu jest zachowanie pamięci, pamięci o zesłańcach sybiru i ofiarach Katynia. Ten testament, my żyjący staramy się wypełnić. Nie wolno było mówić o tych faktach – cisza, cisza na temat zesłań trwała do 1989 roku (…) Po wielu latach tę ciszę o tych ludziach, o przemyskich Sybirakach przerwie wzniesiony w Przemyślu pomnik. Sybiracy mówią, że nie wolno milczeć o faktach zaistniałych w naszej historii, bo jeśli my przestaniemy o nich mówić zrobią to za nas inni i wtedy będziemy przeżywać takie sytuacje jak określenia – polskie obozy zagłady w Auschwitz.

W Przemyślu dążeniem wielu osób, dzięki pomocy, wsparciu i życzliwości wielu instytucji i obywateli naszego miasta powstaje pomnik „Zesłańcom Sybiru i Ofiarom Katynia”. Zapewniam Państwa, że pomysłodawcami budowy tego pomnika nie powoduje megalomania, powoduje nimi obowiązek zachowania prawdy i faktów z najnowszej naszej historii. Sybiracy odchodzą, odchodzą od nas teraz w przyśpieszonym tempie. Gdy ich zabraknie niech w ich imieniu przemawia wzniesiony pomnik. Pamięć zmarłym – żyjącym pojednanie”.

Następnie został odczytany apel pamięci a kompania honorowa wystawiona przez 3 Kompanię Zmechanizowaną oddała salwę honorową. Po salwie zabrani na uroczystości złożyli wieńce, kwiaty i zapalili znicze.

Galeria zdjęć: https://photos.app.goo.gl/CVYwv8FbsizadYUL9