Na zaproszenie Dyrekcji, Grona Pedagogicznego i uczniów Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Nehrybce przedstawiciele przemyskiego Oddziału Związku Sybiraków w Przemyślu w osobach: P. Stanisława Żak – prezes Zarządu Oddziału, P. Joanna Preiss – wiceprezes Zarządu, P. Andrzej Stawarz – wiceprezes, P. Marian Boczar – sekretarz w dniu 5 kwietnia 2018 r. uczestniczyli w „Żywej Lekcji Historii”. Obecnych przywitała Pani Beata Rojek – Dyrektor Zespołu Szkół a delegację Związku Sybiraków przedstawiła P. Stanisława Żak i zaprosiła obecnych do obejrzenia filmu „Losy Zesłańców Sybiru”.
Po filmie P. Marian Boczar przypomniał historię zesłań począwszy od konfederacji barskiej (1768-19772), powstania listopadowego (1830-1831), powstania styczniowego (1863), poprzez I wojnę światową (1914-1918) aż do końca II wojny światowej (1945) i trwających powojennych deportacjach do 1957 roku. Przypomniał o tym, że w 1928 roku w wolnej Polsce został powołany Związek Sybiraków a jego członkiem z legitymacją nr 1 był twórca niepodległego państwa polskiego, zesłaniec Józef Piłsudski.
Sekretarz w zarysie przedstawił powstanie Związku Sybiraków w 1928 r., jego działalność do września 1939 roku oraz reaktywację w 1988 r. Wspomniał, że w 1990 roku liczba członków Związku wynosiła ok. 100 tyś. osób a obecnie żujących Sybiraków jest około 26 tyś. osób.
Wspomnieniami z pobytu na Syberii podzieliła się z młodzieżą Pani Joanna Preiss, która przed wojną mieszkała w Nehrybce i właśnie stamtąd jako dziecko wraz z rodziną była zesłana 10 lutego 1940 roku na Ural, i wywieziona wagonem bydlęcym z przemyskich Bakończyc.
Nie mniej bolesne przeżycia z deportacji przedstawiła Pani Stanisława Żak, która została deportowana jako dziecko po II wojnie światowej do Chabarowska a po powrocie zaczęła się uczyć ojczystego języka, którym nie posługiwała się przez długie lata jako dziecko. Pan Andrzej Stawarz podzielił się wspomnieniami, które przekazała mu jego babcia.
Uczniowie zadawali różne pytania dotyczące transportu Zesłańców, ich codziennego życia na zesłaniu, jak były spędzane wigilie czy też o to co Zesłańcy jedli.
Aktywne uczestnictwo uczniów wykazało, że wiedza historyczna jest im bliska a fakt zamieszkiwania w miejscowości, z której odbywały się zsyłki jeszcze bardziej przybliżył im tę wiedzę.
