10 lutego 2024 r. w Przemyślu odbyła się uroczystość upamiętniająca 84. rocznicę pierwszej masowej deportacji Polaków na Sybir.
Przemyśl – miasto, w którym rzeka San była granicą pomiędzy dwoma okupantami hitlerowskim i sowieckim został boleśnie doświadczony. Mieszkańcy miasta i powiatu przemyskiego w tragiczną noc z 9 na 10 lutego 1940 roku zostali wyrwani z domów i deportowani na Sybir, na „nieludzką ziemię”.
Przemyski Oddział Związku Sybiraków od wielu lat wraz z Prezydentem Miasta Przemyśla, Centrum Kulturalnym w Przemyślu, Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Strojów Historycznych „Damy i Huzary”, Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Historycznych X D.O.C jest współorganizatorem uroczystości o wymownej nazwie „ZAPAL ZNICZ WYWIEZIONYM”.
Uroczystości rozpoczęły się o godz. 13.00 Mszą św. koncelebrowaną w kościele pw. Św. Trójcy, której przewodniczył ks. bp Krzysztof Chudzio. Uczestników fragmentem wspomnień Leokadii Orlickiej – wówczas 9-letniej dziewczynki – proboszcz ks. dr Arkadiusz Jasiewicz.
Homilię wygłosił ks. Prałat Jan Mazurek kapelan Związku Sybiraków Oddział w Przemyślu, w której m.in. powiedział:
Eucharystię uświetniła Salezjańska Orkiestra Dęta „Augustino”.
Po Mszy św. uczestnicy zgromadzeni przed tablicą umieszczoną w arkadii kościoła i upamiętniającą kolejne rocznice deportacji Polaków na „nieludzką ziemię” zapalili znicze pamięci. Następnie uformowano marsz, który przeszedł od tablicy wzdłuż rzeki San do Pomnika „Zesłańcom Sybiru i Ofiarom Katynia”.
Przed pomnikiem ustawiono biało-czerwone znicze w kształcie serca, które były symbolem miłości i podziękowania przez żyjących Zesłańców swoim Matkom i Ojcom! Tak Dzieci Sybiru wyraziły swoją miłość dla rodziców. To dzięki Nim żyją dziś w podeszłym wieku Dzieci Sybiru.
Patriotyczna część uroczystości rozpoczęła się odegraniem Hymnu Sybiraków, modlitwy ekumenicznej, którą odmówili: ks. prałat Jan Mazurek, ks. prałat płk Władysław Kozicki, ks. mjr Włodzimierz Skoczeń i ks. prot. płk Jerzy Mokrauz – z Prawosławnego Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego.
Przemyska poetka Teresa Paryna odczytała wiersz poświęcony sybirakom przemyskim.
Podczas oficjalnych wystąpień głos zabrał wiceprezes przemyskiego Oddziału Związku Sybiraków Marian Boczar.
Nie zabrakło wyróżnień dla osób, które wspierają działalność Związku Sybiraków. W tym dniu osoby zasłużone dla Związku Sybiraków Pan Wojciech Bakun, Pani Irena Wywrot, Pan Michał Thier, Pani Krystyna Rzepczyńska, Pani Bożena Stępka i Pani Katarzyna Boczar zostały wyróżnione Odznaką Honorową Sybiraka.
W imieniu samorząd miasta Przemyśla i powiatu przemyskiego głos zabrał Pan Andrzej Huk
Pan Marcin Orłoś – syn Sybiraka odczytał Apel Pamięci Sybiraków
Na zakończenie uroczystości przed pomnikiem zostały złożone kwiaty i zapalone znicze pamięci dla wywiezionych.
Przedstawiciele Przemyskiego Stowarzyszenia Rekonstrukcji Strojów Historycznych „Damy i Huzary” wcielili się w postacie wywiezionych na Syberię mieszkańców Przemyśla i okolic. Wartę honorową przy pomniku wystawił 5. Batalion Strzelców Podhalańskich.
Opracował: Marian Boczar
Zdjęcia: Katarzyna Boczar i Łukasz Sztolf
